ՀԱՅՈՑ ԵՐԿԻՐ
գաղափարական-բովանդակային քարտեզ
Ի՞նչ է
Հայոց երկրի գաղափարական-բովանդակային քարտեզը ուրվագծում է մեր Երազանքի հայրենիքի ինչպիսին լինելու պատկերը։ Քարտեզը բազմաշերտ է, դինամիկ, ենթակա շարունակական և մասնակցային լավարկման։
Ո՞ւմ և ինչի՞ համար է
Քարտեզը ստեղծվել է ողջ հայության համար՝ Երազանքի հայրենիքի համապարփակ տեսլական ու ուղեգիծ ունենալու նպատակով։ Այն Հայոց երկրի հզորացմանը մասնակցել ցանկացող յուրաքանչյուր հայի անելիքների և կենսակերպի ուղենիշն է, որի իրագործմանը կարող է միանալ յուրաքանչյուր ոք։
Ինչպե՞ս
Քարտեզի լրամշակումն ու ամբողջականացումը պահանջում է ողջ հայության մասնագիտական և գաղափարական ներուժը։ Այն համատեղ մտագործունեության բազմաշերտ գործընթաց է։
Քարտեզում տեղ գտած յուրաքանչյուր գաղափար անցնում է համակարգային ուսումնասիրության ու վերլուծության ճանապարհ՝ նախասահմանում, հանրահռչակում, մասնագիտական վերլուծություն և սահմանում, խնդիրների քարտեզագրում, կիրառելի լուծումների և ծրագրերի մշակում՝ իրականացման նպատակով։
Այս ամենն իրականացվում է քննարկում-սեմինարների, հաղորդաշարերի, տեղեկատվական նյութերի, առաջարկների հավաքագրման և մշակման, հակադիր մոտեցումների համադրմանն ուղղված գործընթացների և այդ ամենի հանրահռչակման միջոցով։ Արդյունքում ունենում ենք՝
- Մասնագիտական հարթակներ և ոլորտային միավորումներ,
- Կրթական նախագծեր,
- Հայոց երկիրը կերտելու համատեղ մշակված ճանապարհ ու գործիքակազմ, որոնց ներդրմամբ էլ մեկնարկում է Երազանքի հայրենիքի կայացումը։
Այս գործընթացի մաս կարող է կազմել յուրաքանչյուր ոք/կառույց, որ պատրաստ է քայլել դեպի ուրվագծված Հայոց երկիր։
Ե՞րբ/Ո՞րտեղ
Քարտեզի գաղափարական-բովանդակային մշակումը մեկնարկել է «Բարձունք» կրթական շարժումը 2022թ սեպտեմբերին։ Հավաքական մտագործունեության արդյունքում մենք, ի վերջո, պետք է իմանանք, թե դեպի ո՞ւր ենք քայլում և ի՞նչ պետություն ենք ձգտում ունենալ։ Արդեն իսկ ուրվագծված են Հայոց երկրի հիմնական գաղափարական սյուները, տրված են դրանց նախասահմանումները։ Քարտեզը Հայոց երկրի երկարաժամկետ՝ 20-ամյա տեսլականն է, որին ուղղված գործնական քայլերն իրականացվելու են զուգահեռաբար՝ փուլ առ փուլ։
Ի՞նչ արդյունքներ ակնկալել
Աշխատանքների արդյունքում առաջիկա 3 տարվա ընթացքում ունենալու ենք Հայոց երկրի գաղափարական-բովանդակային սյուների հնարավորինս համապարփակ ձևակերպումներ, խնդիրների քարտեզագրում՝ մշակված լուծումներով, դրանց իրականացմանն ուղղված մեկնարկային հիմքեր։ Ըստ սահմանված առաջնահերթությունների՝ «Բարձունքը» այս ու հետագա ողջ ընթացքում կրթելու է անհրաժեշտ արժեհամակարգով, գիտելիքներով և հմտություններով բեկումնային թիվ կազմող սերունդ, որի հետ միասին իրականություն ենք դարձնելու քարտեզում սահմանված Հայոց երկիրը։
Կարևոր է իմանալ
Հայոց երկրի գաղափարական-բովանդակային քարտեզը կազմված է 36 սյուներից, որոնք բաշխված են 4 հիմնական շերտերում։ Այն ունի արևածառի տեսք, որը խորհրդանշում է կյանքը, միասնությունը, զարգացումը, դեպի լույս ձգտումը, կայունությունն ու կապը անցյալի և ապագայի հետ։ Շերտերը միմյանց շաղախվում են սիրող, արարող, լուսավոր և ազատ հիմնարար գաղափարներով, որոնք մյուս բոլոր գաղափարների կայացման հիմքն ու նախապայմանն են։ Կենտրոնում` կարմիր գույնով ներկայացված են հիմնական արժեքային հասկացությունները, որոնց իրականացմանն են ծառայում հաջորդող երկու շերտերը։ Կանաչ գույնով ներկայացված են որակական հատկանիշները, իսկ ծիրանագույնով՝ այն գործնական ընթացքը, որն անհրաժեշտ է երջանիկ, միաբան, անվտանգ, ապահով, ինքնիշխան և առողջ Հայոց երկիր ունենալու համար։
Միացիր մեզ։ Մասնակցի’ր Հայոց երկրի կայացմանը։
Հայոց երկրի մեր տեսլականը
Լուսավոր
Լուսավոր մարդը սիրող և կրթված մարդն է, ով հոգ է տանում իր, իր ընտանիքի, իր երկրի և ողջ մարդկության համար ներկա պահին իր ունեցած հոգևոր արժեհամակարգին համապատասխան։ Նա միշտ ձգտում է էլ ավելի զարգանալ և կատարելագործվել թե հոգևոր, թե ինքնաճանաչման և թե ճանաչման ասպարեզներում։ Զարգացումը, առողջ ապրելակերպը, կրթվելը, հոգ տանելը կազմում են նրա առօրեայի հիմնական մասը։
Լուսավոր երկիրը մեծամասամբ լուսավոր մարդկանցով ապրող երկիրն է՝ ճշմարտության, իմաստության և իրականության խորը ըմբռնմամբ և գիտակցմամբ: Երկիր է, որտեղ մարդիկ որոշակիորեն ունեն և շարունակաբար ձգտում են բարձր գիտակցության, ներքին խաղաղության և հոգևոր զարթոնքի:
1
Սիրող
Սերը Հայոց երկրի հիմնարար սկզբունքներից է, որը հանդիսանում է ամենը միմյանց կապող շաղախ։ Այս համատեքստում Հայոց երկրում խրախուսվում է ուրիշների հանդեպ հոգատարությունը, սերը և կարեկցանքը: Հայոց երկրի առաջնահերթություն է այնպիսի հասարակության ձևավորումը, որտեղ գերիշխում է փոխըմբռնումն ու աջակցությունը միմյանց ու այլոց նկատմամբ, ինչն էլ խթան է դառնում միասնության և համերաշխության զարգացմանը։
Սիրող մարդը հնարավորինս ինքնաճանաչ, հայրենաճանաչ և համակողմանի ճանաչողական հենքի վրա իր լուսավոր վերաբերմունքը դրսևորող մարդն է։ Նա գտնվելով հոգևոր զարգացման բարձր մակարդակում զերծ է մնում ատելությունից և իր բոլոր գործերում առաջնորդվում է սիրով։
2
Արարող
Արարող լինելը ևս սկզբունք է Հայոց երկրում։ Այն միտված է նորարության, ստեղծագործականության, համադրման, գիտության, արվեստի և ենթակառուցվածքների զարգացմանը, ընդհանուր առաջընթացին՝ որպես հենք ունենալով սեփական և այլոց թե՛ դրական, թե՛ բացասական փորձառությունը։ Հայոց երկրում առկա է միջավայր, որն աջակցում է անհատներին՝ ազատորեն արտահայտել իրենց տաղանդն ու գաղափարները:
3
Ազատ
Ազատությունը մարդու բնականոն վիճակն է և կապված է մարդու գիտակցության և պատասխանատվության հետ։ Այն մարդու մտածելու, խոսելու և գործելու կարողությունն է: Ազատ մարդը հնարավորություն ունի ինքնուրույն որոշումներ կայացնել իր արժեքներին, համոզմունքներին և կամքին համապատասխան՝ հաշվի առնելով իր ունեցած պատասխանատվությունը և պարտավորությունները այլ մարդկանց, հանրության և պետության նկատմամբ:
Ազատությունը հիմնարար սկզբունք է Հայոց երկրում, որն ամփոփում է ինչպես Հայոց պետության, այնպես էլ նրա քաղաքացիների ազատությունը։ Հայոց երկիրն ապահովում է իր քաղաքացիների հիմնարար իրավունքներն ու քաղաքացիական ազատություններ, ներառյալ՝ որոշումների կայացման մասնակցությունը, խոսքի, մամուլի, կրոնի և քաղաքական գործընթացներին մասնակցելու ազատությունը:
4
Երջանիկ
Երջանկությունը Հայոց երկրում ապրող անհատների և ամբողջ հասարակության լիակատար գոհունակության, ուրախության և բարեկեցության վիճակն է: Այն ներառում է ներքին ուրախության վերապրում, բավարարվածություն սեփական կյանքից, իմաստի և նպատակների առկայություն, ներդաշնակ հարաբերություններ մարդկանց և բնության հետ:
1
Միաբան
Միաբանությունը դրսևորվում է դիմացինի նկատմամբ հարգանքով և ընդհանուր առաքելությանը և նպատակներին ուղղված գործունեությամբ։ Միաբանված լինել նշանակում է գնալ դեպի նույն նպատակները, թեկուզ տարբեր ձևերով և ուղիներով։ Միաբանված հանրության մեջ տարբեր ճանապարհներ ընտրած, բայց նույն նպատակին ծառայող մարդիկ և խմբերը չեն խանգարում միմյանց, իսկ հնարավորության դեպքում աջակցում են։
Հայոց երկրի համատեքստում միաբանությունը ենթադրում է համախմբվածություն և միասնություն քաղաքացիների շրջանում՝ հանուն ընդհանուր նպատակի կայացման: Այստեղ իշխող է համընդհանուր առաքելության պատկանելու ուժեղ զգացումը, իսկ մարդիկ համախմբվում են միմյանց աջակցելու, ընդհանուր գործունեությամբ զբաղվելու և իրենց ընդհանուր նպատակին հասնելու, ժառանգությունն ու արժեքները պահպանելու և զարգացնելու նպատակով:
2
Անվտանգ
Անվտանգությունը ցանկացած սպառնալիքներից և ռիսկերից պաշտպանված լինելու կարողությունն է։ Այստեղ սպառնալիքները հիմնականում վերաբերում են պետության տարածքային ամբողջականության խաթարմանը, քաղաքական կայունությանը, սոցիալ-տնտեսական բարեկեցությանը և քաղաքացիների անվտանգությունը: Պետական անվտանգության շրջանակում ապահովում է պետական շահերի, ինքնիշխանության և ամբողջականության, ինչպես նաև քաղաքացիների հիմնարար արժեքների և իրավունքների պաշտպանությունը սահմանված օրենքների և միջազգային չափանիշների շրջանակում: Պետական անվտանգությունը ներառում է այնպիսի կողմեր, ինչպիսիք են ռազմական, ժողովրդագրական, մշակութային, հոգեբանական, սոցիալ-տնտեսական, տեղեկատվական, կիբեր, էներգետիկ, բնապահպանական անվտանգությունն ու անվտանգության այլ դրսևորումներ: Պետությունը մշակում և իրականացնի համապատասխան քաղաքականություն, ծրագրեր և միջոցառումներ՝ ապահովելու իր քաղաքացիների անվտանգությունը և պահպանելու իր ինքնիշխանությունն ու կայունությունը։
3
Ապահով
Ապահովությունը /բարեկեցությունը/ պետության կողմից հիմնական կարիքների և ծառայությունների հասանելիության ապահովումն է ողջ բնակչությանը։ Այն բոլոր քաղաքացիներին տալիս է հնարավորություն ապահովելու անհրաժեշտ կենսամակարդակը և անձնական զարգացում՝ ներառելով՝ որակյալ կրթության և առողջապահության հասանելիություն, իրավունքների և ազատությունների հուսալի պաշտպանություն, մշակութային և սպորտային կյանքին մասնակցության հնարավորություն, բնակարան ձեռք բերելու, մրցունակ եկամուտ ունենալու, աշխատանքի հնարավորություններ, տրանսպորտի և ենթակառուցվածքների հասանելիություն, ինչպես նաև բիզնեսի զարգացման բարենպաստ միջավայրի ապահովում։
4
Ինքնիշխան
Պետության ինքնիշխանությունը նրա լիակատար ինքնավարությունն է, իշխանությունն ու անկախությունը այլ պետություններից իր վերահսկողության տակ գտնվող տարածքների վրա: Ինքնիշխան պետությունն իրավունք ունի ինքնուրույն որոշել իր ներքին և արտաքին գործերն՝ առանց այլ պետությունների միջամտության կամ վերահսկողության՝ ի շահ իր երկրի, պետականության և ժողովրդի։ Ինքնիշխանության մակարդակը որոշվում է պետության կողմից իր շահերին հակասող պարտադրված որոշումներ չընդունելու կարողության մակարդակից։
Ինքնիշխանությունը ներառում է տարածքային ամբողջականության իրավունքը, օրենքների և կանոնակարգերի հաստատումը, տնտեսական քաղաքականության ձևավորումը և քաղաքացիների անվտանգությունը։ Այն ներառում է նաև պետության պատասխանատվությունը համապատասխանելու միջազգային նորմերին և այլ պետությունների նկատմամբ ստանձնած պարտավորություններին:
5
Առողջ
Մեր երկրում տիրում է առողջ միջավայր․ մարդիկ վարում են առողջ ապրելակերպ, մարզվում են, օգտագործում են առողջ սնունդ, ունեն առողջ բանականություն և փոխհարաբերություններ։ Պետության առողջապահության ոլորտը առաջնորդվում է կանխարգելման տրամաբանությամբ, իրականացնում է ժողովրդագրական աճն ապահովող ծրագրեր, վերահսկում է շրջակա միջավայրի առողջ լինելը, մարդկանց ֆիզիկական և հոգևոր առողջական վիճակը, ապահովում է բուժման հասանելիությունը բոլորի համար, իրականացնում է առողջ ապրելակերպին ուղված քարոզչություն, ուշադրության կենտրոնում է պահում ծննդկաններին, երեխաներին և ծերերին։
6
Մշակութային
Մշակութային պետությունը շեշտը դնում է մշակութային տարրերի և արժեքների ժառանգության, ինքնության և բազմազանության պահպանման, զարգացման և հանրահռչակման վրա, ստեղծում է միջավայր, որը տալիս է հնարավորություն մարդկանց մշակութային ինքնադրսևորման համար։
Մշակութային պետությունը ապահովում է բոլոր ոլորտների՝ սկսած միջանձնային փոխհարաբերություններից, վերջացած միջպետական փոխհարաբերությունների դրսևորման բարձր մակարդակը։ Օրենքը կարգավորում է հակամշակութային դրսևորումները, աջակցում է բարձրարժեք մշակույթի հանրահռչակմանն ու զարգացմանը։
Մշակութային երկիրը ապահովում է իր և այլ երկրների միջմշակութային սիներգիկ փոխհարաբերությունները և կապերը։
1
Կանաչ
Կանաչ գաղափարը որդեգրած պետությունն ու հանրությունն ապահովում և խթանում են շրջակա միջավայրի կայունություն, բնապահպանական և էկոլոգիական գիտակցության ձևավորում և բնական ռեսուրսների պատասխանատու տնօրինում, էկոլոգիապես մաքուր գործելակերպ և մարդու գործունեության և բնության միջև ներդաշնակ հարաբերություններ։
Պետության պարտավորությունն է ապահովել էկոհամակարգերի բնապահպանական բավարար ցուցանիշներ Երկրի առողջ կենսագործունեության համար, այդ թվում՝
- Երկրի անտառային ծածկույթը,
- էնդեմիկ կենսաբազմազանությունը,
- օդի, հողի և գետերի ու ջրային ավազանների մաքրությունը,
- նվազեցված/սահմանափակ հանքարդյունաբերություն
- այլ ցուցանիշներ
2
Գեղեցիկ
Հայոց երկրում խրախուսվում է գեղեցիկի գիտակցումը։ Հայ ազգը արժևորում է գեղարվեստականությունը և գեղեցիկը իր տարբեր դրսևորումնեով՝ ելնելով ազգային և համամարդկային արժեքներից: Այս խրախուսանքը կարող է դրսևորվել տարբեր ձևերով, դրական ազդեցություն ունենալ ինչպես անհատների, այնպես էլ երկրի վրա որպես ամբողջություն: Այն ընդգրկում է տարբեր ուղղություններ՝ գեղագիտություն և երաժշտություն, մշակույթի պահպանում և զարգացում, քաղաքային դիզայն և ճարտարապետություն, կրթություն, զբոսաշրջություն և ազգային ինքնություն, հոգեկան բարեկեցություն, տնտեսական ազդեցություն, սոցիալական համախմբվածություն։ Խրախուսելով գեղեցկը՝ մեր երկիրը ձգտում է ստեղծել հոգեպես ավելի հարուստ և մշակութային առումով կենսունակ հանրություն: Գեղեցիկի արժևորումը նպաստում է ժողովրդի բարեկեցության և ինքնության ձևավորմանը:
3
Մարտունակ
Հայոց երկիրը մարտունակ պետություն է, որն իր քաղաքացիների հետ միասին ունի կամք և պատրաստ է ըստ անհրաժեշտության օգտագործել ռազմական ուժ կամ ներգրավվել հակամարտությունների մեջ՝ պաշտպանելու իր շահերը, ինքնիշխանությունը և իր քաղաքացիների բարեկեցությունը: Այս հայեցակարգը հիմնված է ուժեղ և լավ զինված բանակի, ինչպես նաև ազգային անվտանգությանը և պաշտպանությանը առաջնահերթություն տվող մտածելակերպի, ազգ-բանակ կոնցեպտի, համապարփակ անվտանգային մոդելի վրա:
4
Պետականաշեն
Պետականաշեն լինելը ենթադրում է դրսևորել երկարաժամկետ, ամբողջական և բազմակողմանի մոտեցումներ՝ ներառելով քաղաքական, անվտանգային, դիվանագիտական, սոցիալական, տնտեսական, մշակութային և կրթական ոլորտներ: Այն պահանջում է խորը հավատարմություն այն արժեքներին, որոնք դավանում է Հայոց երկիրը և պատրաստակամություն՝ ակտիվորեն նպաստելու ուրվագծվող Հայաստանի իրականացմանը: Պետականաշեն ժողովուրդը ունակ է ձևավորել պետական կառավարման կենսունակ համակարգ, որը կարող է գնահատել առկա և ենթադրյալ մարտահրավերները, գտնել դրանց հաղթահարման համար լուծումներ և իրականացնել դրանք։ Պետական մտածողությունը նշանակում է գիտակցել սեփական պետության շահերը և ի զորու լինել դրանք համադրել այլ պետությունների շահերին՝ գտնելով համագործակցության եզրեր։
5
Արժանապատիվ
Հայոց երկրում հանրությունն ու կառավարությունը պաշտպանում են բարոյական և էթիկական արժեքները, առաջնահերթություն են տալիս քաղաքացիների բարեկեցությանը՝ ձգտլով ստեղծել արդար միջավայր բոլորի համար։ Առաջնային են հարգանքը և պատասխանատու կառավարման սկզբունքները: Արժանապատիվ պետության կառուցման հիմքում են՝ մարդկային արժանապատվությունը, սոցիալական արդարությունը, օրենքի գերակայությունը, թափանցիկությունն ու հաշվետվողականությունը։
6
Զարգացող
Որպես զարգացող պետություն և ազգ մենք ակտիվ ներգրավված ենք աճի, առաջընթացի և կատարելագործման գործընթացներում հանրային և համամարդկային կյանքի տարբեր ասպարեզներում: Առաջնահերթ են դրական փոփոխությունների և առաջընթացի ձգտումը՝ հիմքում ունենալով շարունակական կրթությունը, տեխնոլոգիական և գիտական առաջընթացը, տնտեսական աճը։ Բարեկեցիկ և զարգացող պետություն կառուցումը նախաձեռնողական մոտեցում է՝ հօգուտ հայ ժողովրդի, ապագա սերունդների ու ողջ մարդկության։
7
Համակարգված
Համակարգված լինել նշանակում է ունենալ լավ մշակված, նորարարական և ազգային նպատակները սպասարկող համակարգերի և գործընթացների վրա հիմնված պետական կառավարում և ենթակառուցվածքներ, որոնք ապահովում են առավելագույնս արդյունավետ գործունեություն: Այն հիմնվում է զարգացման և թափանցիկության, օրենքի գերակայության, հաշվետվողականության, ռազմավարական պլանավորման, տվյալների վրա հիմնված որոշումների կայացման, մասնագիտական և նյութական ռեսուրսների խելամիտ և պետական-ազգային շահերից բխող կառավարման և այս գործընթացներում քաղաքացիական կառույցների ներգրավման վրա։
8
Իմաստուն
Լինել իմաստուն նշանակում է՝
- Ունակ լինել մարդկության կուտակած փորձն ու գիտելիքները ծառայեցնել հանուն Հայոց երկրի և մարդկության բարորության և զարգացման։
- Կանխատեսել գալիք մարտահրավերները և գտնել դրանց հաղթահարման ուղիներ։
- Կարողանալ - Ստեղծել հավասարակշռված միջավայր։մեկտեղել համամարդկային արժեքները և դրանք ուղենիշ դարձնել յուրաքանչյուր անհատի և հավաքական ժողովուրդների համար։
- Կարողանալ լուծումներ գտնել անհատների և ժողովուրդների միջև ծագած խնդիրների և բախումների համար։
9
Կիրթ
Կիրթ լինել նշանակում է հասկանալ կրթության կարևորությունը, դրա առաջնայնությունը մասնագիտացման և ոլորտային զարգացման համար։ Կիրթ մարդը նաև մշտական և շարունակական ինքնակրթության ռեժիմաում է, հատկապես այն ժամանակներում երբ առկա մասնագիտությունները շատ արագ կարող են մեռնել և ծնվել նորերը։ Պետությունը պարտավոր է ապահովել մարդու շարունակական կրթության հնարավորությունը և դրա բարձր որակը։
10
Գիտական
Այս մոտեցումը որդեգրելով մենք ընթանում ենք դեպի հետազոտությունների և ապացույցների վրա հիմնված վերլուծություններով առաջնորդվող և ժամանակակից մարտահրավերներին դիմակայելու պատրաստ կառավարման։ Պետական ռազավարության, տարբեր ոլորտներում իրականացվող քաղաքականություների և որոշումների կայացման գործընթացները հիմնվում են գիտության, առաջընթացի ու հեռանկարային զարգացումների վրա։ Մեզանում առաջնահերթ է գիտության և գիտությամբ զբաղվողների առաջխաղացումը, աշխատանքային մրցունական պամանների ստեղծումը, գիտական ներուժի բարձրացումը՝ ուղղված հասարակության մարտահրավերները դիմակայելուն, տնտեսական աճին, տեխնոլոգիական նորարարություններին և կայուն զարգացմանը:
11
Մաքուր
Մաքրության և հիգենայի հարցերը առաջնային ուշադրության են արժանանում հանրային կյանքի տարբեր շրջանակներում։ Պետությունը միջոցներ է ներդնում հանրության շրջանում աղբի տեսակավորման և վերաշակման մշակույթի ձևավորման և տարածման նպատակով՝ ջանալով սպառողական վարաքագիծը վերածել օգտագործողի վարքագծի։
Արդյունքում՝
- Իրականացվում են մաքրությանն ու հիգենային ուղղված միջոցառումներ երկրի ողջ տարածքում
- Աղբը դիտարկվում է որպես թափոն՝ վերամշակելով հնարավոր ամեն ինչ
- Կառուցվում են արդյունավետ և տեխնիկապես հագեցած նորագույն սերնդի աղբավայրեր,
- Իրականացնվում է համակարգված և արդյունավետ աղբահավաք
- Ձևավորվեում է Երկրի բնակիչների հոգատար վերաբերմունք բնության և բնակավայրերի ենթակառուցվածքների նկատմամբ Երկրի ողջ տարածքով
1
Արի
Հայոց երկիրն արի է, այն է՝ յուրաքանչյուր ոք պատրաստ է կամային գործողությունների, որպեսզի պաշտպանի, հզորացնի և առաջ մղի երկիրը: Երկրի տնտեսապես ակտիվ տարիքի բնակիչների գերակշիռ մեծամասնություն ներգրավված է արտակարգ իրավիճակներին արագ (առավելագույնը 1 օրվա ընթացքում) արձագանքմանը համապարփակ համակարգում, որի հիմքում են Հայոց երկրի արժեքները։
Սա ենթադրում է պետություն, որն ապահովում է իր քաղաքացիների հմտությունների և կարողությունների շարունակական զարգացումը, նախաձեռնողականությունը, բարձր մարտունակությունը, ինչը նաև Երկրի բնակիչների զգալի մասի որդեգրած կենսակերպն է։
2
Բարեպաշտ
Երկրի բնակիչների գերակշիռ մեծամասնության աշխարհայացքը և կենսակերպը հիմնված է Հայոց երկրի արժեքների վրա, որի հիմնարար սկզբունքներից են՝ գիտակից և գործող լինելը, ինչը ենթադրում է ճանաչողություն, ի Բարի գործել, առաքինություն, ազնվություն, անհատների ինքնազարգացում, միմյանց նկատմամբ հարգանք, համաստեղծում, միասնականություն: Պետությունը պարտավորվում է ներդնել համապատասխան համապարփակ զարգացող կրթական համակարգ, որով առաջնորդվում է Երկրի բնակիչների զգալի մասը՝ դարձնելով այն կենսակերպ:
3
Հոգատար
Երկրի բնակչության գերակշիռ մեծամասնությունը հոգատար և խնամքով է վերաբերում.
- բնությանը և մարդկանց,
- իր առողջությանը,
- մշակութային արժեքներին,
- պետականությանը,
- հանրային գույքին։
4
Ազնիվ
Ազնվությունը Հայոց երկրում հիմնարար սկզբունք է և ենթադրում է ճշմարիտ, թափանցիկ և ազնիվ գործելակերպ ինչպես անձնական դրսևորումներում, այնպես էլ կառավարման մեջ՝ ձևավորելով վստահելի միջավայր: Ազնվությունը մեր երկրում կենսակերպ է ինչպես հասարակ քաղաքացիների, այնպես էլ կառավարող օղակների համար, ովքեր իրենց գործունեությունը խարսխում են հաշվետվողականության, արդարության և բարեվարքության վրա՝ կյանքի բոլոր դրսևորումներում: Այն օգնում է ստեղծել դրական կերպար ինչպես ներքին, այնպես էլ միջազգային մակարդակում՝ ներգրավելով ներդրումներ և ապահովելով նպաստավոր միջավայր սոցիալական և տնտեսական զարգացման համար:
5
Երազող
Հայոց երկիրը կարևորում է իր քաղաքացիների երազելու ունակությունը, ինչը գործնականում նշանակում է, որ մեզանում գնահատվում են ստեղծագործական ունակությունները, երևակայությունը և հավակնոտ նպատակների ձգտումը:
Հայոց երկիրը՝
• Նպաստում է ստեղծագործականությանը և նորարարությանը
• Ստեղծում է ոգեշնչող միջավայր
• Աջակցում է խնդիրների լուծմանն ու առաջընթացին
• Կրթության մեջ նաև կարևորում է երևակայության զարգացումը
• Աջակցում է արվեստին և մշակույթին, ձեռներեցությանը և ստարտափներին
Հայոց երկիրը ճանաչում է մարդկային ներուժի կարևորությունը և երևակայության դերը ավելի պայծառ ապագայի ձևավորման գործում: Երազող և նորարար հասարակություն դաստիարակելով՝ մենք ձգտում ենք դառնալ առաջընթացի և դրական փոփոխությունների փարոս՝ գրավելով անհատներին, ովքեր նպատակ ունեն իրենց ներդրումն ունենալ աշխարհի զարգացման գործում:
6
Լավատես
Հայոց երկրում խրախուսվում է լավատեսությունը։ Սա նշանակում է, որ կառավարությունը, գործող կառույցները և մշակութային նորմերը նպաստում են դրական մոտեցումների, առաջընթացի, բարելավման ներուժի, պետության և սեփական կարողությունների նկատմամբ հավատի ձևավորմանը: Հանրության շրջանում սերմանվում են լավատեսություն, հույս, ճկունություն և «կարող եմ անել» մոտեցում, ինչը մղում է անհատներին և համայնքներին վստահությամբ և վճռականությամբ դիմակայել մարտահրավերներին:
Լավատեսությունը խրախուսելը չի նշանակում անտեսել կամ թերագնահատել իրական մարտահրավերներն ու խնդիրները: Փոխարենը, դա նշանակում է զարգացնել այնպիսի մտածողություն, որը ընդունում է դժվարությունները, բայց հավատում է դրական փոփոխությունների և առաջընթացի ներուժին: Լավատեսությունը խթանելով՝ երկիրը կարող է ստեղծել ավելի ճկուն, նորարար և համախմբված հանրություն, որն ավելի լավ պատրաստված է ժամանակակից աշխարհի բարդությունները նավարկելու համար:
7
Նորարար
Հայոց երկրում նորարարությունը առնչվում է դրական փոփոխությունների, նոր գաղափարների և տեխնոլոգիաների, առաջընթացի տանող ստեղծագործ լուծումներ և մոտեցումներ ներկայացնելու կարողությանը և պատրաստակամությանը: Նորարար լինելը համահունչ է արարման, լուսավորման, ազատության և սիրո արժեքներին, որոնց հիման վրա կերտվում է ապագային միտված Հայաստանը։ Նորարարության ներդրումը իրականացվում է առաջարկներ անելու, ընդունելու, դիտարկելու, գնահատելու, արձագանքելու և իրագործելու թափանցիկ մեխանիզմներով։
8
Նպատակասլաց
Նպատակասլաց լինելը նշանակում է՝
- ունենալ համազգային ու անհատական հստակ նպատակներ և դրանց հետևողականորեն հասնելու ուղի,
- ակտիվորեն աշխատել՝ ամենօրյա առաջընթաց գրանցելով երազանքի Հայոց երկրի կայացման գործում,
- համահունչ մնալ սահմանված տեսլականին և սիրո, ազատության, արարման ու լուսավորման հիմնարար արժեքներին,
- Հայոց երկրում առկա էներգիան, ռեսուրսներն ու ջանքերը ուղղել կոնկրետ արդյունքների, որոնք նպաստում են ավելի զորեղ և լուսավոր Հայաստան կառուցելու գլխավոր առաքելությանը:
9
Համագործակցող
Համագործակցող լինել նշանակում է ունենալ թիմային մտածողություն և կարողանալ համադրել առաջին հայացքից հակադիր թվացող երևույթները՝ արդյունքում ստեղծելով համակարգեր ի նպաստ Հայոց երկրի զարգացման, ազգային և համամարդկային խնդիրների լուծման։ Այս համատեքստում շատ կարևոր է միաբանված և կոլեկտիվ մտագործունեության պատրաստ հանրություն ունենալը, որում կգերակայեն ընդհանուր նպատակները՝ անկախ դրանց հասնելու ճանապարհներից։ Համագործակցող հանրության մեջ առկա է փոխադարձ հարգանքը և փոխօգնությունը։ Պետությունը որպես համագործակցող միավոր պետք է ունակ լինի համագործակցել այլ պետությունների հետ սեփական և այլոց շահերի համադրմամբ։
10
Աշխատասեր
Մենք առաջնորդվում ենք նվիրումի և հաստատակամ ջանքերի գործադրմամբ ինչպես անհատական, այնպես էլ հավաքական մակարդակում առաջադրված նպատակներին ու արժեքներին հասնելու համար: Այն է՝ նպատակաուղղված, ակտիվ և հետևողական աշխատանք հանուն Հայոց հզոր երկրի կայացման և համամարդկային առաջընթացի ու բարօրության՝ ջանքի, ժամանակի, ռեսուրսների ներդրմամբ ու համատեղ մտագործունեությամբ։
11
Նախաձեռնող
Նախաձեռնող լինել նշանակում է, պատասխանատվություն ստանձնել և առաջնորդել նպատակներին ուղղված գործողությունները։ Պետության հանձնառությունն է խրախուսել և աջակցել այն անհատներին և խմբերին, ովքեր ունեն նախաձեռնողական և ինքնակառավարվող մոտեցումներ, ակտիվորեն ձգտում են նոր հնարավորությունների բացահայտման և նորարարական լուծումների՝ հանուն դրական փոփոխությունների, երկիրը զորացնելու, մարտահրավերներին դիմակայելու և սահմանված նպատակների ու արժեքների կայացմանը նպաստելու: Այս միջավայրի կայացման համար առաջնային են՝ սերը պետականության, երկրի և ազգի հանդեպ, համակարգային մտածելակերպը, ազատ կամքն ու զորանալուն ուղղված ջանքերը, ստեղծարար և նորարար մոտեցումները, համագործակցությունը, առաջնորդումն ու պատասխանատվությունը։
12
Պատասխանատու
Պատասխանատու լինել նշանակում է ունակ լինել ճգնաժամային և առօրեա իրավիճակներում պատասխանատվություն ստանձնել իր անձի, ընտանիքի և երկրի հետ կապված խնդիրների լուծման գործում։ Նաև կարողանալ քաղել հաղթանակների պտուղները և արժանապատվորեն ընդունել պարտությունները՝ հաղթահարելով դրանց հետևանքները։ Այս համատեքստում պետական համակարգը պատասխանատու է իր քաղաքացիների հավաքական բարորության և արժանապատիվ կյանքի ապահովման, իսկ քաղաքացիներն իրենց իրավունքների ու պարտականությունների իրացման համար։ Պետական համակարգում աշխատող անհատները պետք է դրսևորեն առավել մեծ պատասխանատվություն սեփական սխալների և ժամանակին չարված գործողությունների համար, ինչը պետք է ամրագրված լինի օրենքով։
13
Ստեղծարար
Ստեղծարար լինելը նշանակում է ստեղծագործական կարողությունների, գաղափարների և տաղանդի խրախուսում, զարգացում և ակտիվ օգտագործում՝ հանուն Հայոց երկրի զորացման և մարդկության բարօրության: Այստեղ առաջնային են սեփական ստեղծագործական կարողությունների գիտակցումն ու ներդրումն ինչպես հանուն դրական ազդեցություն, այնպես էլ ազգային մշակույթի պահպանման և զարգացման։
14
Կամեցող
Կամեցողությունը հայ ժողովրդի, պետական ինստիտուտների և ղեկավարների հավաքական ցանկությունն և պատրաստակամությունն է ակտիվորեն նպաստելու Երկրի և մարդկության շարունակական զարգազմանը, կայունությանն ու բարեկեցությանը:
15
